Vaccinatie-ongelijkheid drijft inflatie wereldwijd op
15 oktober 2021
De ongelijke verdeling van coronavaccins, met name in opkomende markten, wakkert de inflatie in de wereld aan, stelt Tina Fong, strateeg bij Schroders.
Landen met een hoge vaccinatiegraad zijn al bezig met een booster shot, terwijl andere delen van de wereld nog niet eens een eerste prik hebben gehad. De kloof tussen landen met een hoge vaccinatiegraad en landen met een lage vaccinatiegraad is duidelijk zichtbaar in de opkomende markten. Er heerst bezorgdheid over vaccin-nationalisme, waarbij de vaccinproducerende landen prioriteit geven aan de vaccinatie van de eigen bevolking, alvorens vaccins naar andere landen te exporteren.
Het is duidelijk dat er een morele verantwoordelijkheid is om meer vaccins naar de ondergevaccineerde landen te brengen. Vanuit economisch oogpunt is het door een groot deel van de bevolking te vaccineren mogelijk geweest landen weer open te stellen en dit heeft sterkere groeivooruitzichten gestimuleerd. Economieën met een lage vaccinatiegraad of weinig natuurlijke immuniteit zijn daarentegen vaak genoodzaakt een nul-Covid-strategie te volgen.
De ongelijke verdeling van vaccins heeft echter wel gevolgen voor de wereldwijde toeleveringsketens en wakkert de inflatie in de hele wereld aan. Nu de feestdagen naderen, waarschuwen detailhandelaars al voor tekorten en prijsstijgingen voor bepaalde artikelen, zoals speelgoed.
Inflatie aan aanbodzijde is een groot risico
De deltavariant heeft geleid tot tekorten in de wereldwijde toeleveringsketens. Te weinig werknemers is vaak de oorzaak van fabriekssluitingen of vertragingen in het vervoer van goederen. Als gevolg van deze verstoringen van het aanbod zijn de levertijden voor goederen langer geworden en zijn de orderachterstanden wereldwijd toegenomen. Dat leidt waarschijnlijk tot hogere productie- en transportkosten. Dit kan een tijdelijk fenomeen zijn, maar de aanhoudende onderbrekingen kunnen het effect op de inflatie langer laten aanhouden. Schroders heeft onlangs het inflatiescenario aan de aanbodzijde aangemerkt als het grootste risico voor de wereldeconomie.
De vaccinkloof
Sommige opkomende landen hebben een grote vooruitgang geboekt bij de uitrol van de vaccins. Maar er blijft een scherpe kloof tussen de ontwikkelde en opkomende landen. De helft van de goederenexport komt van opkomende markten, maar slechts 28% van hun bevolking is dubbel gevaccineerd. In Vietnam en India is minder dan 20% van de bevolking volledig gevaccineerd. Dit heeft zich vertaald in langere levertijden voor producten. Vietnam heeft een van de langste levertijden.
Verstoring van de toeleveringsketen in Taiwan en Vietnam
Vietnam heeft fabrieken in het hele land gesloten als gevolg van de recente toename van het aantal gevallen van covid-19. Dit heeft gevolgen voor de levering van kleding en schoeisel. Vorig jaar importeerden de VS meer dan 20% van hun kleding uit Vietnam. Grote Amerikaanse detailhandelsmerken, zoals Nike, hebben gewaarschuwd voor vertragingen, tekorten en mogelijke prijsstijgingen.
Taiwan is een van de grootste producenten van halfgeleiders. De levering van chips uit Taiwan kampt met watertekorten en stroomuitval, daar is covid-19 nog bovenop gekomen. Dit heeft een domino-effect gehad op de productielijn van consumptiegoederen. De tekorten aan halfgeleiders hebben geleid tot de wereldwijde sluiting van autofabrieken en tot een sterke prijsstijging.
In de VS dragen de prijsstijgingen van nieuwe en tweedehands auto's fors bij aan het kerninflatiecijfer. Hoewel de prijsdruk vanuit de autosector zijn hoogtepunt lijkt te hebben bereikt, zal het nog enige tijd duren voordat het effect van het tekort aan auto's afneemt.
Voordelen van hogere vaccinatiegraad
Een hogere vaccinatiegraad in de opkomende landen redt niet alleen levens, het verkleint ook de kans op nieuwe varianten. Maar er zijn ook bredere economische implicaties voor de rest van de wereld. Het biedt overheden meer flexibiliteit om de economieën weer te openen. Dat stimuleert de bedrijvigheid, maar verlicht ook de prijsdruk als gevolg van tekorten.
De gevolgen van knelpunten in de toeleveringsketen worden echter vaak als tijdelijk beschouwd. Maar hoe langer ze voortduren, hoe groter het risico dat dit doorwerkt in de onderliggende inflatie. Dit zou wereldwijd de druk op de centrale banken verhogen om het beleid te verkrappen. Uiteindelijk is het dus in ieders belang dat de beleidsmakers de ongelijke verdeling van vaccins terugdringen.
Lees ook How’s vaccine inequality driving up global inflation?, door Tina Fong, strateeg bij Schroders.
