De impact van versnelde acties om de klimaatverandering tegen te gaan
Heel wat landen versnellen hun acties om een ongecontroleerde opwarming van de aarde tegen te gaan. Dit blijkt misschien het duidelijkst uit de problemen met de energiezekerheid als gevolg van de inval van Rusland in Oekraïne. Die maken de inspanningen voor de overgang naar een groene economie nog dringender. Irene Lauro, econoom bij Schroders, onderzocht wat de macro-economische gevolgen zullen zijn van internationale klimaatmaatregelen.
Heel wat landen ondernemen meer actie op het gebied van klimaatverandering. In de afgelopen drie jaar hebben de VS zich opnieuw aangesloten bij het Akkoord van Parijs en heeft China zich ertoe verbonden om tegen 2060 de netto nul doelstelling te bereiken. De respons op de klimaatverandering zal versnellen nu de regeringen de toenemende risico's op fysieke schade door ongecontroleerde klimaatverandering onder ogen zien. Het lijkt erop dat beleidsmakers van grote westerse economieën het er steeds meer over eens zijn dat zij met strengere regelgeving, groene subsidieregelingen en CO2-beprijzing een bepaald gedrag willen stimuleren om verandering af te dwingen.
Landen zullen de elektriciteitsproductie waarschijnlijk versneld CO2-vrij maken, aangezien de emissies in de komende zeven jaar met meer dan 40% moeten dalen als essentiële tussenstap naar een netto nul-uitstoot tegen 2050. De verschuiving naar netto nul-emissies is een nieuwe belangrijke structurele trend voor de wereldeconomie. Want dit vereist een radicale verandering in het energiesysteem en in andere belangrijke sectoren van de economie.
Macro-economische gevolgen
Wat zullen de macro-economische gevolgen zijn van de beleidsmaatregelen die de regeringen wellicht zullen nemen ? De energietransitie zal waarschijnlijk leiden tot een hogere inflatiedruk op middellange termijn, terwijl ook een zwakkere groei wordt verwacht. De investeringen in belangrijke technologieën zullen toenemen, waarbij innovatie een andere belangrijke kracht zal zijn die de wereldeconomie zal ontwrichten. De veranderingen zullen de activiteit in de hele waardeketen voor duurzame energie ondersteunen, waardoor veel kansen ontstaan voor beleggers naarmate de uitbreiding van groene energietechnologieën aan kracht blijft winnen.
Belangrijkste conclusies uit het onderzoek van Schroders
- De respons op de klimaatverandering is de afgelopen jaren versneld, maar Schroders denkt dat er nog meer moet gebeuren nu de economieën geconfronteerd blijven worden met grotere fysieke schade als gevolg van hogere temperaturen. Tot dusver heeft de EU het voortouw genomen op het gebied van klimaatmaatregelen. Maar er is een nieuwe wereldorde ontstaan, met enerzijds de VS en de EU en anderzijds de grote opkomende economieën.
- De verwachting is dat met name de CO2-prijzen in veel economieën zullen stijgen om de kosten van CO2-uitstoot te dekken. Ook andere beleidsmaatregelen zoals het Carbon Border Adjustment Mechanism zullen een sleutelrol gaan spelen in een nieuwe wereldorde.
- In de meest optimistische scenario’s zal de snelle vooruitgang op het gebied van groene technologie het ergste productiviteitsverlies compenseren. Die productieverliezen worden veroorzaakt doordat hoge CO2-belastingen de productie ontmoedigen en de totale economische productie verlagen. Maar de beperking van de klimaatverandering zal de wereldwijde groei negatief beïnvloeden.
- Hogere CO2-belastingen zullen de energieprijzen opdrijven en in alle grote economieën tot hogere inflatie leiden. Deze “greenflation”, een prijsstijging als gevolg van hogere CO2-heffingen, zal het sterkst zijn in de eerste fasen van de energietransitie. Dat komt omdat de economieën nog sterk afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen als energiebron. De inflatiedruk zal ook worden veroorzaakt door een tekort aan belangrijke mineralen en metalen.
- Zowel de EU als de VS zullen meer lokale toeleveringsketens voor groene technologie bevorderen om hun energietransitie tot stand te brengen. Zij zullen waarschijnlijk samenwerken bij het vergroenen van hun economieën en de stagflatoire risico's aanvaarden van de veranderingen die nodig zijn om netto nul-uitstoot te bereiken.
- Innovatie is een andere belangrijke kracht die de wereldeconomie zal ontwrichten. Technologische vooruitgang is nodig om tot een sterke emissiereductie te komen en regeringen zullen waarschijnlijk meer steun verlenen voor R&D-uitgaven.
- De investeringen in de waardeketen voor duurzame energie zijn sinds het akkoord van Parijs al sterk toegenomen en de vooruitzichten voor een grotere kapitaalinstroom in deze belangrijke sectoren zijn goed. Energietransitiebedrijven die dit kapitaal het best kunnen inzetten, zullen waarschijnlijk een aanzienlijke vermogensgroei genereren, waardoor beleggers grote kansen krijgen.
Lees ook Regime shift: the accelerating response to climate change, door Irene Lauro, econoom bij Schroders.